Geschreven door Lou Thomas
Gepubliceerd op bijgewerkt op
Gratis toegang
Decodering Het duurde 13 jaar om te creëren. Deze nieuwe kaart van de Melkweg, de meest nauwkeurige kaart ooit gepubliceerd, stelt ons in staat 1,5 miljard hemellichamen te observeren.
Het breekt alle records. De meest gedetailleerde kaart ooit van de Melkweg, de bijnaam die is gegeven aan het sterrenstelsel waarin de aarde zich bevindt, is gepubliceerd door de European Southern Observatory (ESO). Op de foto: minstens 1,5 miljard hemellichamen. Deze prestatie werd mogelijk gemaakt door de Europese VISTA-telescoop, gelegen op het zuidelijk halfrond, in de Atacama-woestijn in Chili. Hij was het die ruim dertien jaar lang de centrale gebieden van onze Melkweg observeerde. Voor dit enorme project verzamelde Vista meer dan 200.000 afbeeldingen van de hemel en publiceerde de resultaten ervan in Astronomie en astrofysica.
Lees ook
interview David Elbaz, astrofysicus: “We ontdekten een verborgen kant van het universum die we ons niet realiseerden”
Abonnee
Het Melkwegstelsel bevat tussen de 200 en 400 miljard sterren, inclusief onze zon. Het is met het blote oog te zien in gebieden waar voldoende duisternis is. Vanaf de aarde lijkt het een wit spoor aan de hemel, bezaaid met sterren, nevels en wolken van gas en stof. In feite is het spiraalvormig met een diameter tussen de 100.000 en 200.000 lichtjaar, en we zien er maar een klein deel van, met een enorm zwart gat in het midden. In dit sterrenstelsel bevindt ons zonnestelsel zich.
Jonge en oude sterren, verliezers of zelfs bommenwerpers
Om recht te doen aan een kosmische structuur van deze omvang was een moderne telescoop nodig. Het werd geopend in 2010, weergave Het werd ontwikkeld om grote delen van de lucht vast te leggen. In totaal slaagde hij erin 500 terabyte aan gegevens te verzamelen (ter vergelijking: in 1 terabyte kunnen 250 films van twee uur in hoge definitie worden opgeslagen). Dit is het grootste project dat ESO in zijn geschiedenis heeft ondernomen. Over het geheel genomen komt het totale door VESTA vastgelegde hemeloppervlak overeen met 8.600 naast elkaar geplaatste gebieden van de maan.
Op deze nieuwe en unieke kaart kunnen we allerlei hemellichamen zien. Sterren die net geboren zijn, met hun stoffige cocon-uiterlijk, maar het zijn ook de oudste sterren in de Melkweg, met miljoenen verzameld in zeer dichte clusters. Het was ook in staat om het pad van hypervelocity-sterren vast te leggen, sterren die uit de centrale gebieden van de Melkweg schoten nadat ze een superzwaar zwart gat waren tegengekomen dat vlakbij op de loer lag. De nieuwe cartografie vermeldt ook zogenaamde planeten “zwevend”Die niet om een ster draait.
Lees ook
Decodering Zwarte gaten: De oudste zwarte gaten ooit waargenomen hebben ons dingen te vertellen
Gratis toegang
Maar dat is niet alles. Met Vista kun je dankzij de infraroodcamera zoeken in gebieden die voorheen ontoegankelijk waren. Genoemd vercamHet is in staat het sterrenstelsel te scannen door het stof en de gassen die ons zicht belemmeren. De camera kon zeer koude objecten identificeren die op specifieke golflengten gloeien, zoals bruine dwergen. Deze ‘mislukte’ sterren ondersteunden geen kernfusie en waren het best zichtbaar op golflengten met lagere energie, zoals het infrarood. “Door straling op te vangen van de meest verborgen plekken in de Melkweg, heeft het een uniek venster geopend naar onze galactische omgeving.”“, legt ESO uit.
Er zijn al 300 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd
De hemelobservatiefase begon in 2010 en eindigde in 2023, met in totaal 420 werknachten. Het observatorium keerde verschillende keren terug naar elk deel van de hemel om de exacte locatie van elk object te bepalen. Dit proces maakt het ook mogelijk om te weten of de ster beweegt of dat de helderheid ervan verandert. “Om de afstand van een ster te meten, kunnen we de initiële helderheid ervan vergelijken met het licht dat ons weet te bereiken. Maar vaak weten we niet welk licht aanvankelijk werd uitgezonden.“, legt ESO uit. “We weten dat sommige sterren hun helderheid periodiek veranderen. Door deze fluctuaties te meten, kunnen astronomen weten hoe helder deze sterren zijn en of ze ver van ons verwijderd zijn.” Alle sterren met verschillen in helderheid worden vermeld en zullen door astronomen worden gebruikt om in toekomstig werk de afstanden tussen hemellichamen beter te berekenen.
Deze dataset is zo groot dat er geen enkel beeld van de Melkweg gepubliceerd kan worden. Maar alle gegevens kunnen worden bekeken op ESO Wetenschapsportaal. Hoewel de volledige kaart nog maar net is gepubliceerd, hebben de gegevens die erop staan al de publicatie van meer dan 300 wetenschappelijke artikelen mogelijk gemaakt. “We hebben veel ontdekkingen gedaan die onze kijk op onze Melkweg voor altijd hebben veranderd.”zegt Dante Minniti, een astrofysicus aan de Andres Bello Universiteit in Chili, die leiding geeft aan dit buitenproportionele project. De laatste kaart die ESO heeft gepubliceerd dateert uit 2012 en bevatte tien keer minder lichtbollen.
“Muziekfanaat. Professionele probleemoplosser. Lezer. Bekroonde tv-ninja.”
More Stories
Artsen roepen op tot systematisch onderzoek van toekomstige moeders
Zand om voortplanting bij planten te voorkomen
Een nieuwe studie onthult veelbelovende resultaten