Vuurmieren vallen Europa binnen?

Solenopsis invicta is officieel aangekomen in Europa. Deze soort, bekend als vuurmieren, die tot de meest agressieve ter wereld behoort, werd voor het eerst in het wild op Europese bodem ontdekt door een team van Spaanse en Italiaanse wetenschappers, die dit rapporteerden in een artikel gepubliceerd door het tijdschrift Actuele biologie maandag 11 september.

“We ontvingen voor het eerst beelden van een inwoner van het Syracuse-gebied op Sicilië, die klaagde dat hij door een mier was gebeten, en de begeleidende beelden leken op vuurmieren”, zegt Mattia Menchetti, onderzoeker aan het Instituut voor Evolutionaire Biologie in Barcelona en leidinggevend auteur. Uit dit artikel.

Ongeveer 100.000 vuurmieren rond Syracuse

Vervolgens gingen hij en zijn team er eind 2022 naartoe om vast te stellen of het inderdaad Solenopsis invicta was, een roodbruine mier van maximaal 5 millimeter groot uitgerust met een pijl die over de hele wereld gevreesd werd.

Er bestaat geen twijfel over: in totaal zijn er 88 vuurmierennesten gevonden. Wetende dat een enkel nest gemakkelijk meer dan 1.000 mieren kan bevatten, “schatten we dat er in werkelijkheid ongeveer 100.000 mieren waren op een gebied van 4,7 hectare”, zegt Mattia Menchetti.

Dit eerste contact betekent niet dat de invasieve soort zojuist voet op Italiaanse bodem heeft gezet. “Getuigenissen van omwonenden duiden op een aanwezigheid die mogelijk teruggaat tot 2019, wat we niet hebben kunnen bevestigen”, legt deze evolutiebioloog uit.

Olivier Plait, een specialist in invasieve soorten aan de Universiteit van Avignon, zegt dat deze bevestiging van de aanwezigheid van vuurmieren in Europa “zorgwekkend maakt als we de zeer negatieve impact van deze soort elders in de wereld waarnemen.”

Dit tropische insect komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika en is geclassificeerd als… Top 10 schadelijkste invasieve soorten Voor mensen, in het laatste basisrapport van het Intergouvernementeel Wetenschaps-Beleidsplatform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (IPBES), dat begin september 2023 werd gepubliceerd.

Voordat Solenopsis invicta zijn eerste nesten in Europa bouwde, vestigde hij zich een eeuw lang grotendeels in Noord-Amerika, Azië en Oceanië. Olivier Plait wijst erop dat zijn aanwezigheid elk jaar miljarden euro’s kost, “hetzij vanwege de directe impact op de economie, hetzij vanwege de kosten die gepaard gaan met pogingen om deze te elimineren of de verspreiding ervan onder controle te houden.”

Als deze kleine mieren in hun geboorteland in Zuid-Amerika andere soorten tegenkomen die hebben geleerd zich tegen hen te verdedigen, is dat in de nieuwe gebieden waar ze zich vestigen helemaal niet het geval. Mattia Menchetti bevestigt dat deze organismen weinig concurrentie ondervinden en “de lokale biodiversiteit schaden door zichzelf op te dringen ten koste van andere soorten.”

Sterk gif

Deze verliezen aan de biodiversiteit resulteren in aanzienlijke economische kosten, zoals blijkt OESO in 2019-rapport. Maar de vuurmier “heeft ook een aanzienlijke impact op de gezondheid vanwege zijn angel, die een krachtig gif bevat”, benadrukt Gemma Trejos Peral, specialist in biodiversiteit en mieren bij het Museum en Zoölogisch Instituut van de Academie van Wetenschappen. .

“Niet alleen is hun steek extreem pijnlijk, maar er zijn ook elk jaar gevallen van anafylactische shock. [réaction allergique brutale, NDLR]”, vult deze deskundige aan.

Mensen zijn niet de enigen die getroffen worden. “Deze mieren kunnen ernstig letsel veroorzaken of zelfs kleinvee doden”, zegt Gemma Tregus Peral. Om deze reden zijn landbouw en veeteelt vaak de belangrijkste slachtoffers van de verspreiding ervan.

Er zijn veel redenen om te proberen deze invasieve kleine beestjes zo snel mogelijk te verwijderen. Maar succesverhalen op dit gebied zijn zeldzaam. Verenigde Staten en Australië geeft honderden miljoenen euro’s uit Ieder jaar zonder dat je er vanaf kunt komen. Alleen de Nieuw-Zeelanders konden het elimineren, maar “alleen omdat ze het op het juiste moment deden”, beweert Olivier Plait.

In feite kan deze soort zich zeer snel voortplanten zonder snelle actie om hem in de weg te staan. Aan de ene kant is het een soort mier die ‘superkolonies kan vormen’, zoals Olivier Plait opmerkt. Bij de meeste niet-invasieve soorten concurreren twee aangrenzende nesten totdat de een de ander verovert. Bij vuurmieren is dit niet het geval. “De energie die op deze manier wordt bespaard, kan worden gebruikt voor de voortplanting”, vat de specialist van de Universiteit van Avignon samen.

Deze superkolonies kunnen zeer indrukwekkend worden. In het geval van de Argentijnse mier, die ook in Europa voorkomt maar minder destructief is, Er is er een die meer dan 6 omvat 000 km.

Aan de andere kant accepteert Solenopsis invicta meerdere koninginnen in één nest, wat bij de meeste mierensoorten verre van het geval is. Ook hier is dit een geweldige bevolkingsversneller.

Ten slotte kunnen vuurmieren zich van nature ook over meerdere kilometers verspreiden. Dit betekent dat ze niet noodzakelijkerwijs door mensen hoeven te worden overgedragen om de verspreiding ervan te garanderen. De fout is dat koninginnen huwelijksvluchten maken, terwijl ze bij andere soorten in het nest paren. Zo kunnen de “koninginnen van het vuur” hun eieren kilometers ver van hun oorspronkelijke hol leggen… en daar een nieuw nest vinden.

Wanneer dit type wordt ontdekt, begint een race tegen de klok omdat het “een klassiek geval is van een situatie waarin nietsdoen meer kost dan actie ondernemen”, zoals Olivier Plait benadrukt.

In de stad in afwachting van de opwarming van de aarde

Europa heeft zich lang veilig gevoeld voor de invasie van deze tropische insecten, die om te kunnen overleven een klimaat nodig hebben dat warmer en vochtiger is dan het klimaat dat een groot deel van het oude continent domineert. Maar als gevolg van de opwarming van de aarde zal er nu 7% van het Europese grondgebied zijn waar een vuurmier zich op zijn gemak kan voelen, en bijna 50% van de stedelijke gebieden, inclusief steden als Parijs of Londen.

Maar de door FRANKRIJK geïnterviewde experts benadrukken dat we niet alles aan de opwarming van de aarde moeten wijten. “De komst naar Europa is in de eerste plaats te danken aan de mondialisering van de handel – vuurmieren arriveren meestal via commerciële schepen – en de opwarming van de aarde vergemakkelijkt hun verspreiding alleen maar”, legt Mattia Menchetti uit.

Olivier Plait van zijn kant specificeert dat steden “bruggenhoofden” vormen voor de verspreiding in gebieden die klimatologisch nog niet aanvaardbaar zijn voor deze tropische insecten. Stedelijke centra vormen inderdaad geschikte ‘microklimaten’ voor deze insecten: als het erg koud is in stedelijke gebieden. In de winter zoeken ze hun toevlucht in gebouwen, en als de zomer te droog is naar hun zin, hoeven ze alleen maar vochtplekken te vinden. Ze hoeven alleen maar tussen twee gebouwen te wachten totdat de opwarming van de aarde heel Europa in een speeltuin verandert.

In dit opzicht is het misschien “gelukkig dat de eerste nesten werden ontdekt op een eiland als Sicilië”, meent Gemma Trejos Peral. Er zijn minder grote stedelijke centra en water kan de natuurlijke verspreiding vertragen. Olivier Plait is van mening dat “als de aanwezigheid in Europa beperkt blijft tot dit gebied, de uitroeiing ervan met behulp van insecticiden nog steeds heel goed mogelijk is.”

Maar toch markeerden de buitenwijken van Syracuse het begin van het Europese avontuur van deze invasieve soort. “Als we over de steken van deze mieren horen, komt dat meestal omdat ze er al een tijdje zijn”, zegt Gemma Trejos-Peral. Misschien hadden ze tijd om hun bereik uit te breiden.

Bovenal: “Dit is niet de eerste keer dat we vuurmieren in Europa zien”, benadrukt Olivier Plait. Dit is te zien bij de verzendingen van exotische planten die in havens aankomen, vooral in Nederland. En elke keer werden ze onderschept.

Maar sommigen zijn misschien onopgemerkt gebleven. In dit geval zou de ontdekking van Syracuse als bevestiging dienen. Het is echter dringend noodzakelijk om te weten wat we moeten doen: is er nog tijd om het insect uit te roeien of moeten we vooral proberen de verspreiding ervan onder controle te houden? Om deze reden is het volgens Mattia Menchetti noodzakelijk om “een beroep te doen op de bevolking” door hen te vragen hun steken te melden en elke foto van een mier die er rood of verdacht uitziet, op te sturen.